Kelime anlamı yakınlaşmak olan kurban, kişinin kalpten sevdiği varlık için en büyük fedakârlığı gözetmesini temsil eder. Bu fedakârlığın Kur'an-ı Kerim de tipik örneği Hz. İbrahim, Hz. İsmail, Hz. Hanne, Hz. Meryem, Hz. Zekeriya, Hz. Yahya gibi fedakârlığın samimiyetin zirvesini, yaşamış şahsiyetleri bizlere model olarak sunmaktadır. Kurban insanla yaşıttır. Kur'an-ı Kerim bize Hz. Âdem’in oğullarının kurbanından bahseder. Habil ve Kabil babalarının tavsiyesi üzerine aralarındaki ihtilafın çözümü için Allah'a en sevdikleri şeyi kurban etmişler Allah onların bu hediyesinden samimi olarak yapılanı kabul etmiştir. -Maide 27- Biz her ümmet için kurban kesmeyi bir ibadet kıldık ki bu vesileyle O'nun kendilerine rızık olarak verdiği (kurbanlık) hayvanlar üzerine Allah'ın adını ansınlar diye. İşte sizin ilahınız bir tek ilahtır, artık yalnızca O'na teslim olun. Sen alçak gönüllü olanlara müjde ver. –Hac 22/ 34-
Allah'a Yakın Olmak İçin Neler Yapılmamış ki!
Bu ayetlerden de anlaşıldığı gibi kurban insanlığın her döneminde var olmuş fakat insanlık hakikatten saptıkça insan İçin yaratılana insan kurban adamıştır. Örneğin güneşe, ateşe, nehre, kurban sunmak gibi, hatta insan bunlara kurban edilmiştir. Tarih kitaplarında kalıntıları mevcuttur. İslam öncesi Arap toplumunda çocukların, köle ve esirlerin putlara kurban edildiği az da olsa izlerine rastlanır. Örneğin Abdülmuttalib'in adağı olan peygamberin babası Abdullah. Yine cahiliye Arapları, belli zamanlarda putlara bağlılıklarını göstermek için ve onları yakınlaştırsın diye saygılarından deve, sığır koyun, ceylan gibi hayvanları keserlerdi. Kanını onların üzerine döker kurbanı parçalar dikili taşların üzerine bırakırlardı, yırtıcı hayvanların ve kuşların yemesini beklerlerdi. Yarar sağlayacağı düşüncesiyle ölen kimsenin kabri başında kurban keserlerdi. Yeni doğan çocuğa akika kurbanı keser ziyafet verirlerdi. Daha birçok kurban çeşidi bulunmaktaydı. Fakat İslam’ın yeniden doğuşuyla birlikte cahiliye döneminde kesilen tüm hayvanlar murdar sayılmıştır ve aslına yanı Hz. İbrahim döneminde olduğu gibi kurban asli unsuruna çevrilmiştir.
HZ. İbrahim’in Kurbanı Hac er’in Oğlu
Üç dinin kendisinde birleştiği Hz. İbrahim tüm samimyetiyle Rebinden iyilerden olacak salih bir evlat niyazında bulunur. Rabbi da niyazini duasını halim yumuşak huylu, sadık, samimi, insanlığa örnek olacak en önemliside son peygamberin atası olacak olan Hz. İsmail'i vererek kabul etti; lakin bu çocuk Hz. İbrahim için bir intihan vesilesiydi. Hz. İbrahim (86 yaşında çocuk sahibi olmuş olmuştu onun için onu çok seviyordu imtihani da buradan başlıyordu sevdiğini en sevdiğine kurban etme imtihani. Burdan yola çıkarak hoca der ki her kesin bir ismaili vardır kişinin çok sevdiği neyse onun ismsilidir ondan fedakarlık yapıyorsa ismailin sünnetini yerine getiriyordur der.(islamoğlu)
(İbrahim"Rabbim, bana salihlerden (olan bir çocuk) armağan et." Biz de onu halim bir çocukla müjdeledik Böylece (çocuk) onun yanında koşabilecek çağa erişince (İbrahim ona): "Oğlum" dedi. "Gerçekten ben seni rüyamda boğazlıyorken görüyordum.Bir bak, sen ne düşünüyorsun. (Oğlu İ
smail) Dedi ki: "Babacığım, emrolunduğun şeyi yap İnşaallah, beni sabredenlerden bulacaksın."Sonunda ikisi de (Allah'ın emrine ve takdirine) teslim olup (babası, İsmail'i kurban etmek için) onu alnı üzerine yatırdı; Biz ona: "Ey İbrahim" diye seslendik."Gerçekten sen, rüyayı doğruladın. Hiç şüphesiz biz, ihsanda bulunanları böyle ödüllendiririz." Doğrusu bu, apaçık bir imtihandı. Ve ona büyük bir kurbanı fidye olarak verdik. Sonra gelenler arasında da ona (hayırlı ve şerefli bir isim) bıraktık. İbrahim'e selam olsun.(saffat,,100-109)
HZ PYGAMBER,IN KURBANI HZ İBRAMHİM'İN SÜNNETİ.
( Şüphesiz, biz sana Kevser'i verdik
Şu halde Rabbin için namaz kıl ve kurban kes. Senin düşmanın, asıl sonu kesik (ebter) olandır.)(kevser/1-3)
(İri cüsseli develeri de size Allah'ın işaretlerinden kıldık, sizler için onlarda bir hayır vardır.Öyleyse onlar bir dizi halinde (veya saf tutmuşcasına ayakta durup) boğazlanırken Allah'ın adını anın; yanları üzerine yattıkları zaman da onlardan yiyin, kanaatkara ve isteyene yedirin. İşte böyle, onlara sizin için boyun eğdirdik, umulur ki şükredersiniz. Onların etleri ve kanları kesin olarak Allah'a ulaşmaz, ancak O'na sizden takva ulaşır. İşte böyle, onlara sizin için boyun eğdirmiştir; O'nun size hidayet vermesine karşılık Allah'ı tekbir etmeniz için. Güzellikte bulunanlara müjde ver.)(hac/36-37)
kurban hicretin ikinci yılında Allah emretmiş, peygamberimiz de hicretin ikinci yılın dan vefatına kader hem uygulamıştır.hemde ümmetinne uygulamalı olarak göztermiştir.
kurban Allah'ın emri olarak vacip, peygamberin ameli ve emri olarak da muhkem ve müekked (kuvvetli)sünnettir.Resûl-i Ekrem (s.a.v)kurban kesiniz kurban Ataniz ibrahimin sünnetidir. yine Efendimiz kurban kesen kurbannın tüyü kader sevap alır.başka bir hadisi şerifde. Efendimiz kim imkanı olduğu halde kurban kesmesse mescidimize yaklaşmasın.(ibni mace)bu hadis-ı şerifler peygamberimizin kurbana verdiği ünemi gözteriyor. onun için maddi imkanları iyi olan Nisaba malik olan her müslümana hanifilere vacip şaffilere (sünneti müekkede)(kuvvetli sünnettir).
KURBANLIK HAYVANLAR.
koyun, keçi, inek, dana, manda' ve deve gibi hayvanlar dan başkasi kurban edilmez.koyun,keçi, bir yaşını doldurmuş olmalı veya bitirmeyenler bitirenler kader gözterişli ve toklu olmalı. sığır cinsi hayvalar iki yaş develer ise beş yaşını bitirmiş olmalıdır.koyun ve keçiyi tek kişi kese bilir. deve, ve sığırı bir kişi kesebileceğı gibi yedi kişi de kesebilir.
KURBANIN SAHİH OLMASININ ŞARTLARİ
kurbanın sahih olmasının bazı şartlari vardır.
(1)niyet gaye Allah'a yakınlaşmak olmalı kurban, ancak samimiyet ve takva ile vede Allah adına yanı(BİMİLLAH ALLAH'U EKBER)denilerek kesilmişse Allah tarafından kabul edilir. ancak besmeley'i unutarak getirmemiş ise ziyan gelmez Nitekim burada onun ancak takva ile kesilirse kabul edileceği belirtilmektedir: "
("Onların etleri ve kanları kesin olarak Allah'a ulaşmaz, ancak O'na sizden takva ulaşır. İşte böyle, onlara sizin için boyun eğdirmiştir; O'nun size hidayet vermesine karşılık Allah'ı tekbir etmeniz için. Güzellikte bulunanlara müjde ver.(Hacc/37) onutarak besmeleyi getirmemiş ise kurbana zarar gelmez vakat bilerek besmeleyi terk ederse kurban olmadığı gibi eti de yenmez.
(2) Hayvanlar özel olmalı. kurban edilecek hayvanlar yaşını doldurmalı ve özenle seçilmeli kör' kesim yerine gidemiyecek kader topal'çok zayif ağır hasta kulakları ve boynuzları kökten kırık veya kesik olmamalıdr.
(3) Özel vakitte kesilmeli (hanifiler )bayram namazın dan üçüncü günü güneş batana kader.(şaffiler) dörtüncü günü güneş batana kader.kurbanlarını kesmelidirler.
(4) Ortaklığın doğru olması yedi ortağin da kurban niyetiyle kesmeleri gerekir.içlerinden biri et almak niyetyle ortak olamaz.
KURBANIN BİZDE Kİ KARŞILIĞ KARZ-I HASEN OLUYOR.
Ükemizde her yıl 600-650,bin büyük baş.2.milyon 200 binde küçük baş kubanlık kesilmektedir. bu orandaki deriden (68.175.000) gelir elde edilmektedir bu milli serveten başta devletin çeşitli kurumları.thy,syv,tsk,kur'an kursları'öğrenci yurtlari'vakıflar ,yadımlaşma kuruluşları ,camiiler, dernekler,yaptikları çalışmalar oranında faydalanmaktadırlar.bu çalışmalar bir çok kuruluş için karz-ı hasen olmakta bu güzel hayirlardan faydalanmak için tatli bir hayir yarışına katılmaktadırlar.
Allah'a hamd olsun bizler de bu hayir yarışına her yıl katılmaktayız.
Bayramımızı'her,yıl'kurban,yapmaktayız.değerli,kardeşlerim şu hususa değinmeden geçemiyecağim bizler hayir yarışına katılırken çeşitli engellerle karşılaşabiliriz unutmayalım bizimle beraber alanda olan insanlar ile aynı amaca hizmet edebiliriz. onlarda hayır için orada olduklarını unutmayalım onun için her hanki bir didişmeye münakaşaya mahal vermemeliyiz bilmeliyiz ki kurban'bize,Rabbimizin,(İşte'onlar,hayırlarda'yarışmaktadırlar,ve,onlar,bundan,dolayı.öne geçmektedirler)(müminün,23/61). Rabbinizden olan bir mağfirete (erişmek) ve Cennete (kavuşmak için) 'çaba gösterip yarışın,'ki (o Cennet) genişliği gök ile yerin genişliği gibi olup Allah'a ve O'nun Resul'üne iman etmekte olanlar için hazırlanmıştır. İşte bu, Allah'ın fazlıdır ki, onu dilediğine verir. Allah büyük fazl sahibidir. (hadid/21) (Herkesin (her toplumun) yüzünü kendisine doğru çevirdiği bir yön vardır. Öyleyse hayırlarda birbirinizle yarışınız.Her nerede olursanız, Allah sizleri bir araya getirecektir. Hiç şüphesiz Allah, her şeye güç yetirendir.(bakara/148).Rabbimiz işittik itaat ettik heycanla şefkle koşarcesine iştirak ediyoruz bizden adamış olduğumuz bayramımızı kabul et.